-
1 science
science ['saɪəns]1 noun(UNCOUNT) science f;∎ modern science la science moderne;∎ she studied science elle a fait des études de science ou scientifiques;∎ I've always been interested in science j'ai toujours été intéressé par les sciences;∎ farming is becoming more and more of a science l'agriculture devient de plus en plus scientifique(exam) de science; (teacher) de science, de sciences; (student) en sciences; (lab, subject) scientifique►► science fiction science-fiction f;science park parc m scientifique;Science Research Council = Conseil de la recherche scientifique -
2 moderne
adj. совреме́нный;les langues modernes — но́вые язы́ки; des idées modernes — но́вые <совреме́нные> иде́и; lé monde (la science) moderne — совреме́нн|ый мир (-ая нау́ка); les Temps modernes — но́вое вре́мя (1433—1789, RF); la vie (la Rome) moderne — совреме́нная жизнь (-ый Рим) ║ des parents modernes — совреме́нные роди́телиle confort (un mobilier) moderne — совреме́нные удо́бства (-ая ме́бель);
■ m (style) моде́рн; модерни́зм;il est meublé en moderne — он обста́вил кварти́ру совреме́нной ме́белью
-
3 marvel
marvel [ˈmα:vəl]1. noun( = thing) merveille f• it's a marvel that... c'est un miracle que... + subjs'émerveiller (at de)* * *['mɑːvl] 1.noun merveille f2.3.to marvel that — s'étonner de ce que (+ subj)
intransitive verb s'étonner (at de), être émerveillé (at par) -
4 foundation
foundation [faʊn'deɪʃən]1 noun(a) (of business, town) fondation f, création f∎ a charitable foundation une institution charitable∎ the foundation or foundations of our society les fondements mpl de notre société;∎ his work laid the foundation or foundations of modern science son œuvre a jeté les bases de la science moderne;∎ the rumour is entirely without foundation la rumeur est dénuée de tout fondementBuilding industry fondations fpl;∎ to lay the foundations poser les fondations►► British foundation course cours m introductif;foundation cream fond m de teint;foundation scholar élève mf boursier;Building industry foundation stone pierre f commémorative;∎ to lay the foundation stone poser la première pierre -
5 miracle
miracle ['mɪrəkəl]∎ to work miracles faire ou accomplir des miracles;∎ she's worked miracles with those kids elle a fait des miracles avec ces enfants;∎ by a miracle, disaster was averted la catastrophe a été évitée par miracle;∎ it was a miracle (that) she survived c'est un miracle qu'elle ait survécu;∎ economic miracle miracle m économique;∎ a miracle of modern science un prodige ou miracle de la science moderne►► figurative miracle cure remède m miracle;Pharmacy miracle drug remède m miracle;miracle play miracle m (drame);miracle worker faiseur(euse) m,f de miracles;∎ figurative I'm not a miracle worker you know! je ne peux pas faire de miracles -
6 pioniere
pioniere s.m. 1. (f. -a) pionnier ( anche fig): i pionieri americani les pionniers américains; un pioniere della scienza moderna un pionnier de la science moderne. 2. ( Mil) pionnier, sapeur. -
7 précurseur
I nm. mushobir, bobo; les précurseurs de la science moderne zamonaviy fanlarning mushobiriII adj.m. darakchi, oldindan xabar beruvchi; alomat, nishona; les signes précurseurs de l'orage momaqaldiroq darakchisi. -
8 Technik
f; -, -en1. nur Sg. (Technologie) technology; angewandte: meist engineering, applied technology; Studienfach: engineering; die moderne Technik modern ( oder today’s) technology; hoch entwickelte Technik advanced ( oder high) technology; Technik ist angewandte Wissenschaft technology is science in action ( oder at work); nach den anerkannten Regeln der Technik in accordance with the (well-known) laws of engineering; von Technik verstehe ich gar nichts I don’t know the first thing about technical matters, I’m hopeless with anything technical ( oder when it comes to technical things); Stand 22. (Methode, Verfahren) technique (auch KUNST, SPORT etc.), method, procedure, routine; hoch entwickelte oder verfeinerte Techniken advanced techniques3. nur Sg.; SPORT, KUNST (Können) technique, technical ability, mastery; er verfügt über eine hervorragende Technik he has superb technique ( oder prodigious technical ability)4. nur Sg. (technische Ausrüstung) technology, technical resources Pl. ( oder equipment); eine Firma mit modernster Technik a company using state-of-the-art technology5. nur Sg. (technische Beschaffenheit einer Maschine etc.) mechanics Pl., operation6. nur Sg. (Abteilung) technical department, engineering side umg.; jemanden von der Technik rufen send for one of the technical people* * *die Techniktechnology; technics; science; technique* * *Tẹch|nik ['tɛçnɪk]f -, -en1) (no pl = Technologie) technology; (esp als Studienfach) engineeringdas Zeitalter der Technik — the technological age, the age of technology
2) (= Arbeitsweise, Verfahren) techniquejdn mit der Technik von etw vertraut machen — to familiarize sb with the techniques or skills of sth
die Technik des Dramas/der Musik — dramatic/musical techniques
3) (no pl = Funktionsweise und Aufbau) (von Auto, Motor etc) mechanics pl4) (SCH = Schulfach) (= Haushaltslehre) home economics; (= Werken) technical studies5) (inf = technische Abteilung) technical department, back-room boys pl (inf)6) (Aus inf = Technische Hochschule) institute of technology* * *die1) (the ways in which something works or is applied: the mechanics of the legal system.) mechanic2) (the way in which a (usually skilled) process is, or should be, carried out: They admired the pianist's faultless technique.) technique* * *Tech·nik<-, -en>[ˈteçnɪk]fauf dem neuesten Stand der \Technik state-of-the-art technologymit modernster \Technik ausgestattet equipped with the most modern technology4. (besondere Methode) techniquejeder Hochspringer hat seine eigene \Technik every high jumper has his own technique* * *die; Technik, Techniken1) o. Pl. technology; (Studienfach) engineering no art.2) o. Pl. (Ausrüstung) equipment; machinery3) (Arbeitsweise, Verfahren) technique4) o. Pl. (eines Gerätes) workings pl* * *1. nur sg (Technologie) technology; angewandte: meist engineering, applied technology; Studienfach: engineering;die moderne Technik modern ( oder today’s) technology;hoch entwickelte Technik advanced ( oder high) technology;Technik ist angewandte Wissenschaft technology is science in action ( oder at work);nach den anerkannten Regeln der Technik in accordance with the (well-known) laws of engineering;von Technik verstehe ich gar nichts I don’t know the first thing about technical matters, I’m hopeless with anything technical ( oder when it comes to technical things); → Stand 2verfeinerte Techniken advanced techniqueser verfügt über eine hervorragende Technik he has superb technique ( oder prodigious technical ability)eine Firma mit modernster Technik a company using state-of-the-art technology5. nur sg (technische Beschaffenheit einer Maschine etc) mechanics pl, operation6. nur sg (Abteilung) technical department, engineering side umg;jemanden von der Technik rufen send for one of the technical people* * *die; Technik, Techniken1) o. Pl. technology; (Studienfach) engineering no art.2) o. Pl. (Ausrüstung) equipment; machinery3) (Arbeitsweise, Verfahren) technique4) o. Pl. (eines Gerätes) workings pl* * *-en f.engineering n.technics n.technique n.technology n. -
9 technology
nounTechnik, die; (application of science) Technologie, die* * *[tek'nolə‹i]plural - technologies; noun((the study of) science applied to practical, (especially industrial) purposes: a college of science and technology.) die Technologie- academic.ru/73746/technological">technological- technologist* * *tech·nol·ogy[tekˈnɒləʤi, AM -ˈnɑ:l-]I. n Technologie f, Technik f\technology assessment Technikfolgenabschätzung fcomputer \technology Computertechnik fscience and \technology Wissenschaft und Technikstate-of-the-art \technology Spitzentechnologie fadvanced \technology Zukunftstechnologie fmodern \technology moderne Technologienuclear \technology Atomtechnik f\technology college technische Hochschule* * *[tek'nɒlədZɪ]nTechnologie fthe technology of printing — die Technik des Druckens, die Drucktechnik
computer/communications technology — Computer-/Kommunikationstechnik f, Computer-/Kommunikationstechnologie f
University/College of Technology — Technische Universität/Fachhochschule
the age of technology — das technische Zeitalter, das Zeitalter der Technik
* * *1. Technologie f, Technik f:technology-intensive technologieintensiv;technology park Technologiepark m;technology transfer Technologietransfer m2. technische Fachterminologie ftech. abk1. technical techn.2. technologytechnol. abk2. technology* * *nounTechnik, die; (application of science) Technologie, die* * *n.Technik -en f.Technologie f. -
10 современный
1) contemporain2) ( сегодняшний) actuelсовреме́нное состоя́ние нау́ки — l'état actuel de la science
совреме́нное положе́ние — situation actuelle
3) moderne; d'aujourd'hui, à la page ( о людях)совреме́нная те́хника — technique f moderne
* * *adjgener. actuel, d'actualité, d'aujourd'hui, dans le vent, de l'heure, du jour, moderne, nouveau jeu, up to date, récent, contemporain -
11 современный
1) contemporain2) ( сегодняшний) actuelсовременное состояние науки — l'état actuel de la scienceсовременное положение — situation actuelle3) moderne; d'aujourd'hui, à la page ( о людях)современная техника — technique f moderne -
12 orientation
orientation [ɔʀjɑ̃tasjɔ̃]feminine nouna. ( = ajustement) adjustingb. [de touristes, voyageurs, recherches, enquête] directing• en ville, j'ai des problèmes d'orientation I have problems finding my way around town• ils lui suggèrent une orientation vers un lycée professionnel they're suggesting he should go to a technical college• ils lui suggèrent une orientation vers les sciences they're suggesting he should specialize in scienced. ( = position) [de maison] aspect ; [de phare, antenne] directione. ( = tendance) trend ; [de magazine] leanings* * *ɔʀjɑ̃tasjɔ̃1) ( position) ( de maison) aspect; ( d'antenne) angle; ( de projecteur) direction2) (d'enquête, de recherche, politique) direction3) École, Universitél'orientation — ( conseils) advice to students on which courses to follow
4) ( tendance politique) leanings (pl)5) ( action de s'orienter) finding one's bearings•Phrasal Verbs:* * *ɔʀjɑ̃tasjɔ̃1. nf1) (action de mettre en place) [pièce, antenne] positioning, [rétroviseur] adjustment2) (état, position) [pièce, antenne, rétroviseur] position3) (par rapport au soleil) [maison] aspectavec une orientation plein sud — with a southerly aspect, facing directly south
4)5) [recherches, entreprise, enquête] direction6) [journal, parti] leanings plconseiller d'orientation — careers adviser Grande-Bretagne guidance counselor USA
orientation professionnelle — careers advice, careers guidance
2. orientations nfplles grandes orientations — the main lines, the main directions
* * *orientation nf1 ( position) ( de maison) aspect; ( d'antenne) angle; ( de projecteur) direction; la maison a une orientation plein sud the house faces directly south;2 (d'enquête, de recherche, politique) direction; prendre une nouvelle orientation to change direction; les orientations de l'art moderne modern art trends;3 Scol, Univ l'orientation ( conseils) advice to students on which courses to follow; changer d'orientation to change courses; faire une erreur d'orientation to choose the wrong course; l'orientation des jeunes vers les carrières scientifiques encouraging young people toward(s) careers in the sciences;4 ( tendance politique) leanings (pl);5 ( action de s'orienter) finding one's bearings; l'orientation Sport orienteering; faire de l'orientation to go orienteering;6 Math orientation.orientation professionnelle ( pour un emploi) careers advice; ( plus général) vocational counselling ou guidance; orientation scolaire curriculum counselling GB, counselling US.[ɔrjɑ̃tasjɔ̃] nom féminin1. [direction - d'une enquête, de recherches] direction, orientation ; [ - d'un mouvement] orientationa. [d'un journal, d'une personne] political leanings ou tendenciesb. [d'un parti] political direction2. [conseil - pour des études] academic counselling[vers un métier] careers guidance3. [position - d'une antenne] direction ; [ - d'un édifice]l'orientation plein sud de l'appartement est ce qui le rend agréable what makes the flat so pleasant to live in is the fact that it faces due south[positionnement - d'un faisceau, d'une lampe] directing ; [ - d'un rétroviseur] adjustment4. [aptitude] -
13 warfare
['wɔːfeə(r)]* * *noun (fighting, as in a war: He refused to fight, because he has religious objections to warfare.) guerra* * *warfare /ˈwɔ:fɛə(r)/n. [u]guerra; il guerreggiare: chemical [economic, biological, electronic] warfare, guerra chimica [economica, biologica, elettronica]; the art (o science) of warfare, l'arte della guerra.* * *['wɔːfeə(r)] -
14 technik
f; -, -en1. nur Sg. (Technologie) technology; angewandte: meist engineering, applied technology; Studienfach: engineering; die moderne Technik modern ( oder today’s) technology; hoch entwickelte Technik advanced ( oder high) technology; Technik ist angewandte Wissenschaft technology is science in action ( oder at work); nach den anerkannten Regeln der Technik in accordance with the (well-known) laws of engineering; von Technik verstehe ich gar nichts I don’t know the first thing about technical matters, I’m hopeless with anything technical ( oder when it comes to technical things); Stand 22. (Methode, Verfahren) technique (auch KUNST, SPORT etc.), method, procedure, routine; hoch entwickelte oder verfeinerte Techniken advanced techniques3. nur Sg.; SPORT, KUNST (Können) technique, technical ability, mastery; er verfügt über eine hervorragende Technik he has superb technique ( oder prodigious technical ability)4. nur Sg. (technische Ausrüstung) technology, technical resources Pl. ( oder equipment); eine Firma mit modernster Technik a company using state-of-the-art technology5. nur Sg. (technische Beschaffenheit einer Maschine etc.) mechanics Pl., operation6. nur Sg. (Abteilung) technical department, engineering side umg.; jemanden von der Technik rufen send for one of the technical people* * *die Techniktechnology; technics; science; technique* * *Tẹch|nik ['tɛçnɪk]f -, -en1) (no pl = Technologie) technology; (esp als Studienfach) engineeringdas Zeitalter der Technik — the technological age, the age of technology
2) (= Arbeitsweise, Verfahren) techniquejdn mit der Technik von etw vertraut machen — to familiarize sb with the techniques or skills of sth
die Technik des Dramas/der Musik — dramatic/musical techniques
3) (no pl = Funktionsweise und Aufbau) (von Auto, Motor etc) mechanics pl4) (SCH = Schulfach) (= Haushaltslehre) home economics; (= Werken) technical studies5) (inf = technische Abteilung) technical department, back-room boys pl (inf)6) (Aus inf = Technische Hochschule) institute of technology* * *die1) (the ways in which something works or is applied: the mechanics of the legal system.) mechanic2) (the way in which a (usually skilled) process is, or should be, carried out: They admired the pianist's faultless technique.) technique* * *Tech·nik<-, -en>[ˈteçnɪk]fauf dem neuesten Stand der \Technik state-of-the-art technologymit modernster \Technik ausgestattet equipped with the most modern technology4. (besondere Methode) techniquejeder Hochspringer hat seine eigene \Technik every high jumper has his own technique* * *die; Technik, Techniken1) o. Pl. technology; (Studienfach) engineering no art.2) o. Pl. (Ausrüstung) equipment; machinery3) (Arbeitsweise, Verfahren) technique4) o. Pl. (eines Gerätes) workings pl* * *Schweißtechnik welding engineering ( oder technology);Sprengtechnik explosives technology;Verfahrenstechnik process engineering;Wurftechnik SPORT throwing technique* * *die; Technik, Techniken1) o. Pl. technology; (Studienfach) engineering no art.2) o. Pl. (Ausrüstung) equipment; machinery3) (Arbeitsweise, Verfahren) technique4) o. Pl. (eines Gerätes) workings pl* * *-en f.engineering n.technics n.technique n.technology n. -
15 computer
[këm'pju:të:] n 1. makinë llogaritëse; kompjuter, ordinator. 2. llogaritës, njehsues (person)- Kompjuteri është pajisje elektronike shumë e ndërlikuar që shërben për regjistrimin, transmetimin dhe përpunimin e informatave që mund të manifestohen si llogaritje, udhëheqje të proceseve, përpunim i tekstit, të dhënave të ndryshme si dhe për përdorime më të përgjithëshme. Kompjuteri, marrë në kuptimin e gjerë, përbëhet prej dy komponentëve të quajtura: harduer ( hardware - pjesë fizike e tij) dhe softuer ( software - programet dhe udhëzimet për punë). Me fjalë tjera, softueri është pjesa programore e hardueri pjesa mekanika e kompjuterit.● Hardueri përmban komponentet fizike të kompjuterit siç janë: tastiera ( Keyboard), monitori, shtypësi ( Printer), miu ( Mouse), disku i ngurtë ( Hard Disk), njësia e diskut, disketa ( Floppy Disk), njësia e disketës, CD-ROM-i ( CD ROM), njësia e CD-ROM-it, vizatuesi, modemi, lexuesi ( Scanner), kamera digjitale etj.● Softueri përmbanë programet dhe të dhënat të cilat e udhëzojnë kompjuterin në punën e tij, literatura, dokumentacioni dhe udhëzimet në lidhje me kompjuterin. Hardueri mund të krahasohet me gramafonin e disqet, ndërsa softueri me muzikën e inçizuar në disqe.)Zhvillimi historik i kompjuterit- Njeriu gjithmon ka tentuar të zgjidhë edhe problemet monotone, të vështira dhe të papërshtatshme. Gjatë zgjidhjeve të këtyre problemeve ka hasur në punë të vështira fizike, prandaj, çdo here ka tentuar që të liroj veten nga këta punë duke menduar makina të lloj-llojshme. Një makinë e këtyllë për lehtësimin e llogaritjeve aritmetike është makina e quajtur Abacus për të cilën dihet se është në përdorim prej para 5000 vjetëve. Kjo makinë i ngjanë numratores së sotme të cilën e përdorin nxënësit në klasë të pare dhe njihet si zanafilla e kompjuterëve të sotëm. Prej kohës së zbulimit të Abacusit e deri në shekullin 17 historia e zhvillimit të kompjuterëve nuk posedon të dhëna për ndonjë lëvizje në rrugën e zhvillimit të kompjuterëve.- Gjatë shekullit 17, respektivisht në vitin 1614 matematikani skocez J. Napier zbulon logaritmet dhe në vtin 1622 W. Oughtred ndërton kompjuterin (makinën) logaritmik cirkular për llogaritjen e logaritmeve.- Në vitin 1649 Blaise Pascal ndërton makinën mekanike për kryerjen e operacioneve aritmetike. Makina e Pascalit është e ndërtuar prej disa dhëmbëzorëve të cilët në lëvizje vendohen mekanikisht (me dorë). Ideja e konstruktimit të një makine-kalkulatori (kalkulator quhet makina e cila kryen operacionet aritmetike) ka qenë lehtësimi i punës së të atit të tij i cili ka qenë puntor i tatimeve (mbledhës i tatimeve) dhe ka patur nevojë për shumë llogaritje.- Në vitin 1672 G.W. Laibniz në Pariz projekton kalkulatorin mekanik më të përsosur nga dy të parët i cili me sukse do t'i kryej katër operacionet elementare aritmetike. Kufizimi në realizimin konkret të këtij kalkulatori ka qenë teknologjia e dobët e asaj kohe prandaj ky projekt ka ngelur i pa realizuar. Është interesant të përmendet se Laibnitz ka qenë pioneri i parë në hulumtimin e sistemit binar i cili përdoret në ndërtimin e kompjuterëve të sotëm. Gjatë 150viteve në vazhdim të gjithë tentimet për zhvillimin e kalkulatorëve kanë qenë të inspiruar nga kalkulatori i Laibnitzit.- Në vitin 1822 Anglezi Charles Babbage paraqet projekt të një kalkulatori krejtësisht të ndryshëm i dedikuar për llogaritjen e tabelave për funksione të caktuara. Projekti i këtillë do të finansoheshe nga qeveria Angleze e asaj kohe dhe do të përdoreshe për llogaritjen e tabelave për navigacionin detar. Për shkak të kompleksitetit dhe kushteve financiare e teknologjike ky projekt nuk u krye, në vitin 1842 definitivisht projekti u ndërpre. Makinën e këtillë Babbage e quajti makina diferenciale. Projektin e makinës diferenciale me sukse e realizuan Suedezët në vitin 1854 nën udhëheqen e P. G. Scheutza (duke i zbatuar sqarimet dhe vërejtjet e dhëna nga Babbage në 7000 faqe të shkruara) dhe makina e fituar nën pogon mekanik me sukse i llogariti tabelat (për 80 orë ka logarit 10000 logaritme).- Në vitin 1835 Babbage erdhi në idenë e konstruktimit të një makine programabile me funksionet që i kanë kompjuterët e tanishëm (me njësinë aritmetike-logjike, memorjen, etj.). Makinën e këtillë e quajti makina analitike. Për shkak të krizave finaciare dhe të vështirësive teknologjike kjo makinë ngeli vetëm në fazën e projektimit në letër por dha një inpuls të fuqishëm në zhvillimin e kompjuterëve të mëtutjeshëm.- Koha moderne fillon me përdorimin e energjisë elektrike në makinat për llogaritje. Në vitin 1884 emigranti gjerman në Amerikë Herman Holerith patenton makinën e pare elektrike e cila do të mund të rendit (sortoj) kartelat e shpuara me të dhënat për banorët e Amerikës. Makina e Holerithit në lëvizje vendoheshte me ndihmën e baterive. Qëllimi i kësaj makine ishte renditja e kartelave me të dhënat e banorëve të Amerikës të regjistruar në vitin 1890. Holerithi ishte inzhenier dhe punonte në institutin e statistikës, problem në atë kohë ishte përpunimi statistikor i të dhënave. Kështu regjistrimi statistikor në teren zgjatë disa muaj ndërsa përpunimi zgjate disa vjetë por bile edhe dhjetra vjetë dhe kur të dhënat përpunoheshin rezultatet e fituara ishin të vjetëruara (sepse regjistrimi statistikor zakonisht bëhet çdo 10 vjetë). Qeveria e asaj kohe shpall konkurs për përpunimin automatik të të dhënave me qëllim të përshpejtimit të përpunimit. Holerithi pasi punonte në institutin ku bëheshte përpunimi i të dhënave të këtylla, e njihte problemin dhe për këtë qëllim patentoi makinën e tij. Kështu me ndihmën e 56 makinave të Holerithit u aritë që të dhënat statistikore për popullsinë e Amerikës të përpunohen vetëm për gjashtë javë (në atë regjistrim Amerika doli me 62 622 250 banorë).- Pas këtij suksesi Holerithi themeloi kompaninë për prodhimin dhe huazimin e këtyre makinave (makina quheshe Tabulating Machine) me emrin Tabulating Machine Company e cila në vitin 1924 u bashkua me disa kompani të tjera dhe ndëroi emrin në IBM (International Business Machines), e njohur edhe sot.- Në vitin 1936 gjermani K. Zuse në Berlin arrinë të konstruktoj kalkulatorin programabil i cili do të mund të zgjidhë barazimet lineare. Zuse ariti të konstruktoj makinën e pare e cila shfrytëzonte sistemin binar, këtë makinë e konstriktoi në katër modele të njëpasnjëshëm Z1, Z2, Z3 dhe Z4, por modeli Z4 ngeli vetëm si ide interesante.- Me fillimin e luftës së dytë botërore interesimi për makina llogaritëse (kompjuterë) u zvoglua dhe gjithnjë mendohej në përmirësimin e armatimit. Mirëpo për prodhimin e armëve të reja artilerike nevoitej një hulumtin më i thellë dhe llogaritje të vështira, për hulumtime dhe llogaritje të thella nevoiteshe kohë e cila mungonte. Në vitin 1942 Fakulteti Moore School of Electrical Engineering nga Universiteti i Pensilvanisë bashkë me institutin Ballistic Research Laboratory nga armata Amerikane filloi hulumtimet për një makinë-kompjuter i cili do t'u lehtësonte punën puntorëve në industrinë ushtarake për prodhimin e armatimit artilerik respektivisht do të llogaritë tabelat balistike. Projekti deri në 1943 ishte në fshehtësi. Në vitin 1943 filloi ndërtimin nën udhëheqjen e udhëheqësve të projektit John W. Mauchly dhe J. Presper Eckert. Kompjuteri i menduar u quajt ENIAC (Electronic Numerical Integrator and Computer) dhe në përdorim u lëshua më 15 Shkurt 1946. Kompjuteri ENIAC meret si kompjuteri i parë i formës dhe me funksionet e kompjuterëve të sotëm. Me konstruktimin e ENIAC-ut fillon edhe gjenerata e parë e zhvillimit të kompjuterëve. Vlenë të përmendet se idenë për ndërtimin e kompjuterit të këtillë (në vitin 1930) e dha matematicienti John V. Atanasoff i cili në atë kohë punonte me kompjuterët analog për zgjidhjen e barazimeve lineare në lëminë e kërkimeve operacionale si dhe matematikani i shekullit 20 John von Neuman i cili ariti që teoretikisht ta përpunojë idenë dhe të bëjë sistematizimin e idesë.- Kompjuteri ENIAC përmbante afër 18000 llëmba elektronike, peshonte afër 30 tonë, zënte sipërfaqe prej 150 m2.- Kompjuterët e prodhuar prej vitit 1946 deri 1953 (kompjuterët EDVAC, ILLIAC, MANIAC etj.), njihen si gjenerata e parë dhe karakterizohen me llëmbat elektronike.- Me zbulimin e tranzistorit fillon gjenerata e dytë, kjo gjenerat zgjat prej vitit 1953 deri 1964. Tek kompjuterët e gjeneratës së dytë fillon zbatimi i gjuhëve të larta programore (Fortran-i paraqitet në vitin 1957, Algol në vitin 1961, etj.)- Gjenerata e tretë e kompjuterëve fillon në vitin 1964 dhe vazhdon deri në vitin 1971, kompjuterat e konstruktuar në këtë periudhë karakterisohen me qarqet e integruara-çipat.- Gjenerata e katër e kompjuterëve fillon në vitin 1971, kompjuterët e kësaj gjenerate karakterizohen me qarqet integrale të dendësisë së madhe LSI dhe VLSI (V-very). Gjenerata e katër e kompjuterëve ende është e hapur, PC kompjuterët e sotëm i takojnë gjeneratës së katër.- Për dallim nga katër gjeneratat e para kompjuterët e të cilave bëjnë përpunimin e të dhënave, kompjuterët e gjeneratës pestë e cila fillon në vitin 1981 bëjnë përpunimin e njohurive. Në këtë gjeneratë bien makinat e quajtura Robot.- Kompjuterët e gjeneratës së gjashtë (njëherit gjenerata e fundit e kompjuterëve) e cila fillon në vitin 1986 merren me përpunimin e inteligjencës. Kompjuterët e kësaj gjenerate quhen Neurocomputers (Kompjuterët neural, Kompjuterët biologjik) të cilët në punën e tyre tentojnë të imitojnë trurin dhe sistemin nervorë të njeriut. Këta kompjuterë në fillim të jetës mësojnë (me metoda speciale eksperimentale) dhe pastaj janë në gjendje të veprojnë pa prezencën dhe ndikimin e njeriut.PJESA PROGRAMORE E KOMPJUTERIT-SOFTUERISistemi operativ- Programet, asemblerët dhe kompajlerët ekzekutohen në kompjuter, në praninë e një mjedisi të caktuar programues. Këtë mjedis programues e përcakton sistemi operativ. Sistemi operativ është një grumbull i programeve i cili manipulon me resurset dhe shërbimet e sistemit kompjuterik (harduerit), siç janë memoria qëndrore, njësitë hyrëse-dalëse, etj. Pra sistemi operativ e komandon (manipulon) me hardverin e sistemit kompjuterik. Programi, në mënyrë implicite apo eksplicite, vetëm përmes direktivave të sistemit operativ mund t'i shfrytëzojë resurset dhe shërbimet e sistemit kompjuterik. Pra programi e urdhëron apo kërkon nga sistemi operativ shfrytëzimin e resurseve kompjuterike.- Nga kjo që u tha më sipër shihet se programet të cilat i shkruajmë (programeve aplikative) në gjuhët larta programuese, nuk e komandojnë harduerin, por i dërgojnë komanda sistemit operativ, i cili më pastaj manipulon me harduer për të arritur te rezultatet e dëshiruara. Kjo do të thotë se sistemi operativ është një lloj ndërmjetësuesi (interfejs) në mes të programeve aplikative dhe harduerit kompjuterik.- Roli kryesor i sistemit operativ është të shërbej si ndërmjetësues në mes të shfrytëzuesit dhe hardverit kompjuterik, dhe në mes të programeve aplikative dhe hardverit kompjuterik.- Ekzistojnë sisteme të ndryshme operative, mirëpo më të njohurat në PC janë MS-DOS dhe MS WINDOWS 95.- MS-DOS ( MicroSoft Disk Operating System), që do të thotë sistemi operativ i diskut i majkrosoftit. Nga këndi i vështrimit të programerit MS-DOS është sistem operativ hierarkial, që përmbanë tri nivele (shtresa), të cilat e ndajnë shfrytëzuesin dhe programet aplikative prej hardverit kompjuterik. Këto shtresa janë BIOS ( Basic Input-Output System që do të thotë sistemi themelor për hyrje-dalje), kerneli i DOS-it, dhe interpretuesi i komandave. Shtresa më e ulët është BIOS-i. BIOS-i kryesisht manipulon me këto njësi hardverike:● Konzolla (tastatiera dhe ekrani);● Printed i përgjithshëm;● Portet serike;● Orën e taktit të kompjuterit;● Diskun startues.- Kerneli i DOS-it, përveq tjerash, ofron shërbimet për:● Manipulimin e folderëve dhe fajllave;● Manipulimin e memories qëndrore;● Kohën dhe datën;● Menagjmentin e programeve aplikative.- Interpretuesi i komandave ka për detyrë që të ekzekutojë komandat të cilat ia jep shfrytëzuesi, duke kyçur edhe leximin dhe ekzekutimin e programeve aplikative.- Edhe pse Windows është paraqitur në mes të viteve 1980, nuk pati ndonjë sukses të madh në treg. Mirëpo me lansimin e verzionit Windows 3.0 më 1990, e sidomos me Windows 3.1 një vit më vonë e gjithë kjo ndryshoi, dhe tani Windows është produkt softverik i dyti më i shituri i të gjitha kohrave, pas MS DOS-it (e sidomos me lajmërimin e Windows 95/98).Windows punon se bashku me DOS-in por sillet si sistem operativ në vehte. Duke i shtuar nivel softverik mbi DOS, Windows-i i shton zgjerime grafike DOS-it.- Popullariteti i Windows-it i ka shtyer shumë programerë dhe shtëpi softverike botuese që të zhvillojnë aplikacione të cilat janë vetëm për Windows. Të gjitha këto aplikacione kanë një pamje të përgjithshme të ngjashme. Nëse dini të drejtoni një strukturë të menysë në një aplikacion të Windows-it atëherë dini të bëni të njejtën gjë edhe në aplikacionet tjera.- Përparësitë kryesore të Windows-it janë:● Platformë multitasking, në të cilën shumë aplikacione mund të ekzekutohen në të njejtën kohë.● Pamje gjenerale e ngjashme e të gjitha aplikacioneve të shkruara për Windows.● Mjedis grafik, i cili manipulohet me ndihmën e miut (apo tastierës).● Mundësia e shkëmbimit të informatave - duke përfshirë fotografi, dokumente, etj. ndërmjet aplikacioneve të ndryshme.● Një numër të veglave ndihmëse, duke përfshirë editor të tekstit, program per vizatim, kalkulator, program komunikues për modem, etj. computer dating [këm'pju:të:deiting] n. takim (dy personash) me ndihmën e sistemit informatik telefonik computerese [këmpju:të'ri:z] n. gj.fol. zhargon i / gjuhë e informatikës● computer game [këm'pju:të:geim] n. lojë elektronike, lojë me kompjuter● computer aided design, computer assisted design [këm'pju:të: eidid di'zain/ ë'sistid] n. vizatim teknik me kompjuter● computerist [këm'pju:tërist] n. amer. informatikan● computerization [këmpju:tërai'zeishën] n 1. trajtim elektronik, kompjuterizim; automatizim. 2. hedhje (të dhënash etj) në kompjuter● computerize [këm'pju:tëraiz] vt 1. informatizoj, kompjuterizoj; përpunoj në kompjuter. 2. hedh në kompjuter● computer language [këm'pju:'længwixh] n. gjuhë programimi● computer literate [këm'pju:'litërit] adj. që ka njohuri në informatikë, që njeh kompjuterin● computer operator [këm'pju:'opëreitë:(r)] n. kompjuterist, person që punon në/me kompjuter● computer programmer [këm'pju:'prëugræmë:(r)] n. kmp. programist● computer science [këm'pju:'saiëns]n. informatikë● computer studies [këm'pju:'stadis] n. informatikë* * *kompjuter -
16 wonder
wonder [ˈwʌndər]1. nounb. ( = sth wonderful) prodige m( = reflect) penser• I wonder why! je me demande pourquoi !* * *['wʌndə(r)] 1.1) ( miracle) merveille fsmall ou little wonder that — ce n'est guère étonnant que
2) ( amazement) émerveillement m2. 3.transitive verb1) ( ask oneself) se demanderI wonder how/why — je me demande comment/pourquoi
it makes you wonder why/if/how — c'est à se demander pourquoi/si/comment
2) ( be surprised)4.I wonder that — cela m'étonne que (+ subj)
1) ( think)2) ( be surprised)to wonder at something — s'étonner de quelque chose; ( admiringly) s'émerveiller de quelque chose
they'll be late again, I shouldn't wonder — cela ne m'étonnerait pas qu'ils soient encore en retard
-
17 impact
'impækt1) ((the force of) one object etc hitting against another: The bomb exploded on impact.) (sammen)støt, slag2) (a strong effect or impression: The film had quite an impact on television viewers.) innvirkning, inntrykkIsubst. \/ˈɪmpækt\/1) ( spesielt mekanikk) støt, slag, trykk2) innflytelse, innvirkning, effekt, følge(r)3) sammenstøt, kollisjon4) inntrykk5) ( om prosjektil) anslag, nedslag6) kraft7) ( golf) tilslagimpact against\/on støt moton impact i slaget, i (sammen)støtetIIverb \/ɪmˈpækt\/1) presse sammen, presse inn, klemme sammen2) fylle (helt)3) kollidere med, krasjlande påimpact into\/in presse sammen iimpact on virke inn på, ha virkning på -
18 technology
tech·nol·ogy [tekʼnɒləʤi, Am -ʼnɑ:l-] nTechnologie f, Technik f;computer \technology Computertechnik f;science and \technology Wissenschaft und Technik;state-of-the-art \technology Spitzentechnologie f;advanced \technology Zukunftstechnologie f;modern \technology moderne Technologie;nuclear \technology Atomtechnik f nmodifier (research, transfer) Technologie-;\technology college technische Hochschule -
19 модерно
нрч d'une manière moderne; d'après les données actuelles de la science (de la techniqie). -
20 histoire
f1. исто́рия;l'histoire du Moyen-Age — исто́рия сре́дних веко́в; l'histoire de l'U.R.S.S. — исто́рия СССР; l'Histoire Sainte — свяще́нная исто́рия: les lois (leçons) de l'histoire — зако́ны (уро́ки) исто́рии; un tournant de l'histoire — истори́ческий поворо́т; le sens de l'histoire — направле́ние истори́ческого разви́тия; la science de l'histoire — истори́ческая нау́ка; faire l'histoire — твори́ть <де́лать, дви́гать> ipf. исто́рию; ce sont les peuples qui font l'histoire — наро́д — творе́ц <дви́гатель> исто́рии; un livre a'histoire — кни́га по исто́рии; уче́бник исто́рии (manuel); un professeur d'histoire — преподава́тель исто́рии; l'histoire de l'art (de la littérature) — исто́рия иску́сства (литерату́ры); l'histoire naturelle — естествозна́ние; l'histoire d'un mot — исто́рия сло́ва ║ c'est de l'histoire ancienne — э́то давни́шняя исто́рияl'histoire ancienne (moderne, contemporaine) — дре́вняя (но́вая, нове́йшая) исто́рия;
un livre d'histoires — кни́га расска́зов, расска́зы; une histoire vraie — по́д линная <правди́вая> исто́рия; быль; une histoire drôle — анекдо́т; une histoire amusante — заба́вная <заня́тная> исто́рия; une histoire de brigands — ска́зка, небыли́ца; une histoire de fou — невероя́тная исто́рия; une histoire à dormir debout — неправдоподо́бная <невероя́тная> исто́рия; cette histoire ne tient pas debout — э́та исто́рия не выде́рживает никако́й кри́тики; э́то чепуха́ <ерунда́>; ne nous raconte pas d'histoiresl — не расска́зывай небыли́ц!, не моро́чь нам го́лову!; c'est toujours la même histoire — опя́ть та же исто́рия; ве́чная исто́рия; c'est toute une histoire ! — его́ дли́нная <це́лая> исто́рия; c'est une autre histoire — э́то совсе́м друго́е де́лоraconter (inventer) une histoire — расска́зывать/ рассказа́ть (выду́мывать/вы́думать) исто́рию <ска́зку>;
2. (affaire, événement désagréable) исто́рия, неприя́тность;il lui est arrivé une drôle d'histoire — с ним произошла́ стра́нная исто́рия; le plus beau de l'histoire c'est que... — са́мое интере́сное — э́то то, что...; le fin. mot de l'histoire — разга́дка < суть> исто́рии; on n'a jamais su le fin. mot de l'histoire — так никогда́ и не узна́ли, в чём там бы́ло де́ло; ils se sont brouillés pour une histoire d'argent — они́ поссо́рились из-за де́нег; ce n'est pas la peine d'en faire une histoire — не сто́ит из-за э́того поднима́ть це́лую исто́рию; je ne veux pas d'histoire — я не хочу́ ника́ких неприя́тностей; j'ai des histoires avec lui ∑ — мне с ним тру́дно; que d'histoires pour rien! — ско́лько разгово́ров <шу́ма> из-за пустяка́ <из ничего́>! ne faites pas tant d'histoires ! — не бу́дьте таки́м привере́дливым!, не привере́дничайте!; ↓по́лно церемо́ниться <стесня́ться>!; le voyage se passa sans histoires — путеше́ствие прошло́ без происше́ствий <без исто́рий, споко́йно adv.; tu vas t'attirer des histoires — ты наживёшь себе́ неприя́тности; c'est un homme à histoires — челове́к, кото́рый всегда́ всё усложня́ет ║ histoire de rire [— то́лько] для сме́ха <что́бы посмея́ться>en voilà une histoire — вот так исто́рия!;
См. также в других словарях:
Science moderne — Science Pour les articles homonymes, voir Science (homonymie). Prométhée apportant le feu a … Wikipédia en Français
science — [ sjɑ̃s ] n. f. • 1080; lat. scientia, de scire « savoir » I ♦ 1 ♦ Vx ou littér. Connaissance exacte et approfondie. ⇒ connaissance, 2. savoir. L arbre de la science du bien et du mal. Science de l avenir. ⇒ prescience. Savoir qqch. de science… … Encyclopédie Universelle
Science en Iran — Science et technologie en Iran La science et la technologie en Iran, comme le pays lui même, ont une longue histoire. La Perse a été un des berceaux de la civilisation. Les Iraniens ont contribué significativement à la connaissance moderne de la… … Wikipédia en Français
Science et technologie en iran — La science et la technologie en Iran, comme le pays lui même, ont une longue histoire. La Perse a été un des berceaux de la civilisation. Les Iraniens ont contribué significativement à la connaissance moderne de la nature, de la médecine, des… … Wikipédia en Français
moderne — [ mɔdɛrn ] adj. • 1361; bas lat. modernus, de modo « récemment » ♦ Qui est du temps de la personne qui parle ou d une époque relativement récente. I ♦ 1 ♦ Actuel, contemporain. « pour un homme du XIII e siècle, le gothique était moderne »… … Encyclopédie Universelle
Science — Pour les articles homonymes, voir Science (homonymie). Allégorie de la Science par Jules Blanchard. Située sur le parvis de l Hôtel de ville de Paris La … Wikipédia en Français
Science et technologie en Iran — La science et la technologie en Iran, comme le pays lui même, ont une longue histoire. La Perse a été un des berceaux de la civilisation. Les Iraniens ont contribué significativement à la connaissance moderne de la nature, de la médecine, des… … Wikipédia en Français
Science et Religion — Relation entre science et religion La relation entre science et religion, généralement conflictuelle, est un sujet abordé depuis l Antiquité et dans le cadre de nombreux champs d investigation ou de recherche dont la philosophie des sciences, la… … Wikipédia en Français
Science et christianisme — Relation entre science et religion La relation entre science et religion, généralement conflictuelle, est un sujet abordé depuis l Antiquité et dans le cadre de nombreux champs d investigation ou de recherche dont la philosophie des sciences, la… … Wikipédia en Français
Science-Fiction — [ˌsaɪəns ˈfɪkʃən̩] (auch Sciencefiction, fachsprachlich oft Science Fiction, nach alter Rechtschreibung Science fiction; abgekürzt Sci Fi, SciFi [saɪ̯fɪ̯] oder SF) ist ein Genre innerhalb der Literatur und des Films, aber auch anderer Disziplinen … Deutsch Wikipedia
Science-Fiction-Roman — Science Fiction [ˌsaɪəns ˈfɪkʃn̩], (auch: Sciencefiction oder Science Fiction, abgekürzt SF, Sci Fi oder SciFi [saɪ̯fɪ̯]) ist eine Gattung innerhalb der Literatur und des Films (siehe auch Science Fiction Film), aber auch anderer Disziplinen wie… … Deutsch Wikipedia
